Pazarlama Karması Nedir, Elemanları Nelerdir?

Pazarlama karması; firmaların pazarlama konusunda kullanılan en temel stratejiler arasında karşımıza çıkar. Pazarlama karması en basit tanımıyla pazarlama konusunda yetkili kişinin karar ermesi gereken temel değişkenler olarak tanımlanabilir.

Yani pazarlama sürecinin başındaki isim belli temel değişkenler konusunda karar vermek zorundadır. Bu süreçte verilecek karar değişkenlerinin tamamı pazarlama karmasını oluşturur.

Pazarlama karması, pazarlamadan sorumlu departman tarafından kullanılan en kritik ve temel stratejiler bütünüdür. Dünya pazarlama sektörüne bu terim Philip Kotler tarafından sunulmuştur ve kısa süre içinde tüm dünyada geçerli bir sistem haline gelmiştir.

Hem ülkemizde hem  de küresel pazarda tüm sektörlerde rekabet ortamında büyük bir artış söz konusudur.  Firmalar hem ulusal hem de uluslararası pazarda daha fazla satış yapma konusunda girişimlerde bulunuyor.  Sürekli rekabet ortamının kızıştığı bir arenada firmaların tutunması için pazarlama karması içinde olan bileşenlere dikkat etmesi gerekiyor.

Pazarlama karması ile birlikte ürünün nasıl pazarlanacağı, hangi durumlar altında başarı geleceğini ortaya koyabilirsiniz. Dijital pazarlama yöntemlerinin gelişmesiyle birlikte ve ürün çeşitliliğinin artmasıyla birlikte yeni ürünlerin gelişmiş yöntemlerle pazarlanması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu süreç ise pazarlama karmasının 4P yöntemiyle daha nitelikli şekilde yönetilebilir.

Şimdi sizlere  pazarlama karmasının 4P’si nedir, detaylı olarak anlatalım.

Pazarlama Karması Elemanları

Pazarlama sürecinde özellikle yeni ürünlerin en doğru zamanda en doğru şekilde pazarlanması gerekmektedir. Bunun için pazarlama karması terimini anlattık. Şimdi pazarlama karmasını oluşturan 4P nedir, bunu sizlere detaylı olarak anlatalım.

Pazarlama Karması Elemanları;

1.Ürün

Pazarlama sürecinde ihtiyacınızın olacağı ilk şey bir üründür. Ürün olmadan pazarlama sürecine başlayamazsınız. Yani pazarlama sürecinde ilk değişken ürün olarak söylenebilir. Pazarlama sürecinde ürünün kalitesi, tasarım öğeleri ve markası gibi birçok detay belirlenerek pazarlama süreci planlanır. Ürünün nasıl pazara gideceği, hangi özellikleri barındıracağı gibi soruların cevabı 4P içinde karar verilecek bir süreçtir. Pazarlama sürecinin temeli olan ürün hakkında şu sorular sorularak işe başlanmalıdır;

• Satılacak ürün ne?
• Satılması planlanan ürün hangi kalitede üretilecek?
• Ürünün hangi özellikleri benzeri olan ürünlerden daha farklıdır?
• Yeni bir ürün mü satışa çıkacak, yoksa alt marka olarak mı satılacak?
• Satılması planlanan ana ürünle birlikte satılacak ikincil ürün ne?

Yukarıda belirtilen detaylara göre ürün hakkında bir karar verilir.  Ürün üzerinde verilen kararlar diğer tüm 4P ögelerini etkileyecektir. Ürün hakkında karar verdikten sonra diğer pazarlama karması değişkenlerine karar verme aşamasına geçebilirsiniz.

2.Fiyat

Ürün hakkında kararları verip satılacak bir ürün elde ettikten sonra bu ürün için bir bedel belirlemek gerekir. Fiyatlandırma sürecinde maliyete dikkat edilmelidir. Fiyat belirlenirken ürünün kalitesi, hedef kitlenin verebileceği fiyat aralığı gibi birçok değişken dikkate alınır. Burada üreticinin satmak istediği fiyat ile tüketicinin vermeye razı olduğu fiyat arasındaki dengeyi iyi kurmak gerekir.

Ürünün fiyatı çok fazla değişkene bağlı olduğu için sürekli güncellenir. Fiyatlandırma sürecinde ürün maliyeti, reklam ve pazarlama gideri,  piyasanın fiyat üzerindeki dalgalanma durumu, dağıtım maliyetleri gibi birçok parametre dikkat alınmalıdır. Fiyatlandırmayı etkileyen parametreler değişebilir. Bu yüzden fiyatlandırma yapılırken belirli bir süre içinde yaşanacak değişiklikler de dikkate alınmalıdır.

Fiyatlandırma aşamasında rekabet durumu da çok önemlidir. İndirim durumu, benzer ürünlerin satış fiyatı gibi birçok durum fiyatlandırmaya etki eder. Firmalar birden fazla fiyatlandırma stratejisi hayata geçirmektedir.

1. Dağıtım

Ürünün satın alınacağı nokta olarak ifade edilebilir. Kısaca ürünün müşteriye zamanında müşteriye ulaştırılmasıdır. Dağıtım sürecinde amaç  ürünü doğru yer ve zamanda tüketiciye ulaştırmaktır. Tüketiciler aradıkları ürünü elde etmekte zorlanırsa ya almaktan vazgeçer ya da benzer başka ürünlere de yönelebilir. Dağıtımda zaman kavramı çok önemlidir. Tüketicilerin ürüne ihtiyaç duyacağı anı çok doğru belirlemek gerekir. Ürün en uygun fiyatla tüketicilere ihtiyaç duydukları anda hızlı şekilde ulaştırılmalıdır.

Bir ürün ne kadar erişilebilirse o derece tercih edilir. Özel bir ürün olması durumunda belirli mağazalarda satışa sunulacaktır.  Ürünlerin dağıtım ağı ne kadar iyi kurulursa pazarlama sürecinden alınan verim o oranda artacaktır. Dağıtım süreci üründen kazanç elde etmede hayati değere sahiptir. Tedarik zinciri ve lojistik süreçler firmalar için maliyetli kararlar olsa da ürünün satışı için en önemli ögeler arasındadır. Bir ürünün tedarik zinciri ne kadar gelişmişse satış rakamları o oranda artacaktır.

1. Promosyon

Gelişen pazarlama olanakları itibariyle rekabet ortamı neredeyse bütün sektörlerde kızışmıştır. Öyle ki sürekli piyasaya alternatif yeni ürünler çıkmaktadır. Bu yüzden bir ürünün tüketiciye görünür olabilmesi gerekir. Ürün üretildikten sonra, fiyatlandırmanın da yapıldığını düşünelim. Daha sonra sorunsuz şekilde mağazalarda yerini aldığını düşünelim. Ancak tüketicinin ürünün farkında olmaması çok büyük bir eksidir.  Ürünün tanıtımı yapılmadıysa zaman aleyhinize işler. Tanıtım seçeneklerini en etkili şekilde kullanarak ürünün daha uzun süre pazarda boy göstermesini sağlamak gerekir.

Bu süreçte reklamlar verebilir, çekilişler yapabilir, indirim kuponları verebilir, promosyonlar sunabilir ve kişisel fırsatlar verebilirsiniz. Ürünü tüketicilerin zihninde sürekli canlı tutabilmek için sosyal medyayı da kullanabilirsiniz. Hedef kitleye tanıtılan ürün kısa süre içinde satış konusunda sizi şaşırtabilir.

Pazarlama Karması Türleri Nelerdir?

Pazarlama sürecinde sadece bir ürün pazarlamak söz konusu değildir. Firmalar bir ürünün yanında hizmet de pazarlayabilirler. Şimdi sizlere pazarlama karması türlerini verelim;

Ürün Pazarlaması Karması: Ürün, fiyat, yer ve promosyon bileşenlerinden meydana gelen pazarlama karması türüdür.

Hizmet Pazarlaması Karması: Hizmet pazarlamasında 4P’ye ek olarak  insanlar, fiziksel kanıtlar ve işlemler de işin içine girmektedir. Hizmet karmasında genişletilmiş pazarlama karması unsurlarına değinmek gerekir.

Pazarlamada 4P yani pazarlama stratejisinin geliştirilmiş olarak kullanıldığı yöntem vardır. Burada ürün, fiyat, dağıtım ve promosyon parametrelerine 3 tanesi daha eklenerek 7P olarak anılır. Şimdi diğer 3 parametreyi de sizlere sunalım;

Genişletilmiş Pazarlama Karması 7P Nedir?

Pazarlama karması teriminin ilk olarak 4P ile literatürde yer aldığını belirtelim. Daha sonra genişletilerek üç tane daha unsur eklenmiştir. Şimdi diğer 3 detayı da anlatalım;

İnsanlar

Pazarlama sürecinde görev alan tüm insani detaylar bu başlığın altında toplanabilir. Firmada görev alan personeller, müşteriler ve ortamda bulunan diğer müşteriler bu kişi grubunun içine dahil edilebilir. Pazarlama sürecinde insan kilit bir noktaya sahiptir. Tüm hizmetler aynı anda üretilirken diğer taraftan da tüketilme sürecindedir. Bu yüzden müşteri deneyimleri tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde planlanmalıdır.

İşlemler

Servis teslimatlar daha çok müşteriler tarafından yapılmaktadır. Pazarlama sürecinde tüm işlemlerin sunulma biçimi,  tüketicilerin hangi işlemler için ödeme yaptığı da dikkate alınmalıdır. Satıcıyla alıcının pazarlama süreci boyunca tüm etkileşimlerini doğru şekilde planlamak gerekir.

Fiziksel Kanıtlar

Pazarlama sürecinde tüketicilere hizmet verilen yerler, firmalar ile müşterilerin etkileşim halinde oldukları yerler pazarlama sürecinin yürümesine ve iletişimin kolaylaşmasına yardımcı olur. Pazarlama sürecinin maddi parçası olarak fiziksel kanıtlar gösterilebilir. Müşterilere firmanızla ilgili gözle görünür fiziksel kanıtlar sunmalısınız. Bu fiziksel ortam olabilir, bir kartvizit olabilir ya da firmanıza ait web sitesi olabilir. Fiziksel kanıtlar tüketicinin firmaya güvenmesini sağlar.